حرف هایی که کهنه نمی شوند منتخبی است از سرمقاله های مجله ی نیستان که سید مهدی شجاعی طی عمر سی ماهه ی مجله به رشته ی تحریر درآورده، مقالاتی با نگاهی به دور از حزب گرایی که به فرهنگ جامعه می پردازد، شاید شما هم بعد از خواندن این کتاب همانند من افسوس بخورید که چرا بعضی از این حرف ها هنوز کهنه نشده اند، انتقاداتی که نزدیک به بیست سال گذشته نسبت به وضعیت فرهنگی و کار های صورت گرفته در باب فرهنگ، سینما و... شد، اما متاسفانه این انتقادات کوچکترین تاثیری بر روند حرکت مسئولان وقت و حال نگذاشت و حال با گذشت چندین سال با خواندن بعضی از مقالات این کتاب باید افسوس خورد که چرا کارهایی که باید بیست سال پیش صورت میگرفت هنوز هم کوچترین قدمی برای انجامشان صورت نگرفته است؛ در ادامه یکی از مقالات این کتاب که بر خلاف روند کلی کتاب کمتر نگاه انتقادی دارد را برای شما آورده ام، امیدوارم علاوه بر استفاده از این مقاله، علاقمند به مطالعه این کتاب شوید و برای مطالعه آن اقدام کنید.

مهر جاودانگی

یکی از جدی ترین مشکلات، پیش پای کسانی که میخواهند از اسوه های بزرگ، سرمشق رفتار بگیرند و از آنها تبعیت کنند این است که: اسوه ها اغلب در تاریخ و جغرافیای دیگری می زیستند با شرایط اجتماعی و فرهنگی کاملا متفاوت. 

و اکنون کسی که می خواهد شخصیت، منش، رفتار کنش ها و واکنش های او را سر مشق خود قرار دهد، اولین و مشکل ترین کارش این است که آن مفاهیم و مضامین را به زبان، موقعیت و شرایط امروز ترجمه و تبدیل کند. 

مثال خیلی ساده اش این است که یک اسوه سلحشور و دلاوری و جانبازی در جنگ، به هنگام صلح، چگونه قابل تبعیت، الگو برداری و سرمشق گیری است؟ 

بحث حول این محور، یکی از مهم ترین و کاربردی ترین مباحث جامعه آرمان گرایی مثل جامعه ماست. و تا وقتی این بحث، روشن نشود، همه چیز در حد حرف و شعار باقی میماند. 

اسوه ها راه خودشان را می روند و مردم هم در حالی که حرف هایی قشنگی میزنند و می شنوند، به راه دیگری می روند. 

بگذریم. بحث حول این موضوع نیازمند مجالی کسترده تر است. 

و اما سید مرتضی، یکی از مختصاتش این است که متعلق به همین زمان و مکان، همین شرایط و موقعیت است. 

شخصیت سید مرتضی، به همین صورتی که هست، کاملا قابل تبعیت و سر مشق گیری است بی آنکه نیاز به هیچ ترجمه و تبدیلی داشته باشد. بخصوص برای کسانی که در عرصه فرهنگ و ادب و هنر، کار و زندگی، می کنند می توانند روشن ترین حرف ها و پیام هارا از باور های سید مرتضی و سیره و سلوک او بگیرند و پا جای پای او بگذارند. 

مضاف بر همه این ها به یک نکته دیگر باید دقت کرد و آن خصوصیت «شهید» است. 

وقتی خداوند به کسی پروانه شهادت می دهد، هم زمان مهر جاودانگی بر پرونده ی او می زند.«بل احیاء عند ربهم برزقون» یکی از ابعادش همین است. شهدا به اقتضای«عند ربهم یرزقون»، رنگ جاودانگی به خود میگیرند و با بهترین آدم هایی که به هر حال پروانه شهادت نگرفته اند، متفاوت می شوند. 

این است که سید مرتضی نه فقط اکنون که همیشه زنده است و همیشه حرف برای گفتن دارد. طوبی له و حسن مآب.

این کتاب را می توانید از این لینک تهیه کنید.